(Αν δε γνωρίζεις τι είναι η μέθοδος Montessori, δες αυτό το άρθρο.)
Η ενσωμάτωση της μεθόδου Montessori στο σπίτι δεν απαιτεί ακριβά υλικά ή πλήρη αναδιαμόρφωση του χώρου. Με μερικές στοχευμένες προσαρμογές και κυρίως με αλλαγή στην οπτική μας, μπορούμε να προσφέρουμε στο παιδί ένα περιβάλλον γεμάτο σεβασμό, ανεξαρτησία και χαρά στη μάθηση.
1.Οργάνωση και προσβασιμότητα
- Χαμηλά ράφια με λίγα, επιλεγμένα αντικείμενα. Η υπερπληθώρα παιχνιδιών αποπροσανατολίζει.
- Κάθε αντικείμενο πρέπει να έχει τη «θέση» του. Τα παιδιά νιώθουν ασφάλεια με τη δομή και τη σταθερότητα.
- Χρησιμοποίησε καλάθια ή δίσκους για να οργανώσεις δραστηριότητες ανά θεματική (π.χ. παζλ, μεταφορές, ζωγραφική).
2.Ρουτίνα και αυτονομία
- Δημιούργησε ένα πρωινό και βραδινό πρόγραμμα με εικόνες (αν το παιδί είναι μικρό). Το βοηθά να κατανοεί τη ροή της ημέρας.
- Στο μπάνιο ή την κουζίνα, τοποθέτησε σκαμπό, καθρέφτες χαμηλά και μικρά εργαλεία ώστε το παιδί να συμμετέχει ενεργά στην αυτο-φροντίδα.
- Βάλε ρούχα σε ύψος του παιδιού και δώσε του την ευκαιρία να διαλέγει τι θα φορέσει.
3.Δραστηριότητες βασισμένες στην πραγματική ζωή
- Μεταφορές: Με κουταλάκια, τσιμπίδες ή μικρά ποτήρια – από ένα μπολ σε άλλο. Αναπτύσσουν λεπτή κινητικότητα και συγκέντρωση.
- Καθημερινές δουλειές: Δώσε στο παιδί δικά του μικρά εργαλεία – μια σκούπα, μια πετσέτα, ένα μικρό σφουγγάρι.
- Μαγείρεμα: Κόβει φρούτα με ασφαλές μαχαίρι, αλείφει βούτυρο, μετρά υλικά με κουταλιές.
4.Υλικά και παιχνίδια που προάγουν τη συγκέντρωση
- Προτίμησε ξύλινα, απλά παιχνίδια που ενθαρρύνουν τη φαντασία και την εξερεύνηση.
- Απόφυγε τα παιχνίδια με φώτα/ήχους, όπου το παιδί έχει παθητικό ρόλο.
- Παζλ, κουτιά ταξινόμησης, αντικείμενα για δεξιότητες ζωής (κουμπιά, φερμουάρ, κορδόνια) είναι εξαιρετικές επιλογές.
5.Ο ρόλος του γονέα: Παρατήρηση, όχι παρέμβαση
- Μάθε να παρατηρείς χωρίς να διακόπτεις.
- Απόφυγε να «διορθώνεις» ή να επεμβαίνεις σε κάθε βήμα – άφησε το παιδί να ανακαλύψει το σωστό μέσα από την εμπειρία.
- Δώσε χρόνο για συγκέντρωση και μην αλλάζεις δραστηριότητα αν δεν ζητηθεί.
6.Υιοθέτηση της φιλοσοφίας, όχι μόνο των υλικών
Το πιο σημαντικό στοιχείο δεν είναι τα ράφια ή τα παιχνίδια. Είναι η στάση μας. Όταν το παιδί νιώθει ότι ο ενήλικας το εμπιστεύεται, του δίνει χώρο να δοκιμάσει, να αποτύχει και να ξαναδοκιμάσει, τότε πραγματικά ανθίζει.
Μικρές καθημερινές πρακτικές για να ξεκινήσεις σήμερα
Δραστηριότητα |
Ηλικία |
Στόχος |
Μεταφορά φασολιών με κουτάλι |
2+ |
Συντονισμός, συγκέντρωση |
Δίπλωμα πετσέτας |
2,5+ |
Αυτονομία, σειρά |
Ξεφλούδισμα βραστού αυγού |
3+ |
Λεπτή κινητικότητα |
Τακτοποίηση παιχνιδιών μετά το παιχνίδι |
18 μηνών+ |
Ευθύνη, τάξη |
Επιλογή ρούχων |
2+ |
Αυτοέκφραση, λήψη αποφάσεων |
Η μέθοδος Montessori στο σπίτι δεν χρειάζεται να είναι τέλεια. Δεν χρειάζονται όλα να είναι «ξύλινα» ή αισθητικά άρτια. Χρειάζεται μονάχα πρόθεση, συνέπεια και μια καρδιά ανοιχτή να ακολουθήσει το παιδί με εμπιστοσύνη. Άλλωστε, όπως είπε και η ίδια η Μαρία Μοντεσσόρι:
«Βοήθησέ με να το κάνω μόνος μου.»
Διάβασε επίσης
Μέθοδος Μοντεσσόρι
Παιδιά και δουλειές του σπιτιού
Πηγή Εικόνας