Αυτό το άρθρο σας προσκαλεί σε ένα ταξίδι εξερεύνησης της ΔΕΠ-Υ(Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητας), μιας διαταραχής που αγγίζει τόσο τα παιδιά όσο και τους ενήλικες. Από τα χαρακτηριστικά της μέχρι τις σύγχρονες προσεγγίσεις στη θεραπεία, ετοιμαστείτε να εξερευνήσουμε τον κόσμο της ΔΕΠ-Υ και να ανακαλύψουμε πώς επηρεάζει την καθημερινή μας ζωή.

Τι είναι ΔΕΠ-Υ;

Η Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητας (ΔΕΠ-Υ) είναι μία νευροαναπτυξιακή διαταραχή η οποία αποτελεί μία από τις πιο κοινές δυσκολίες που αντιμετωπίζουν τα παιδιά προσχολικής ηλικίας. Η διαταραχή αυτή επηρεάζει πολλές πτυχές της καθημερινής ζωής του παιδιού, εμποδίζοντάς το να ρυθμίζει την κινητικότητά του (Υπερκινητικότητα), να ελέγχει τη συμπεριφορά του (Παρορμητικότητα) και να συγκεντρώνεται σε συγκεκριμένες δραστηριότητες χωρίς να διασπάται από άσχετα ερεθίσματα (Διάσπαση Προσοχής).

ΔΕΠ-Υ στα παιδιά

Τα παιδιά με ΔΕΠ-Υ καλούνται να κριθούν από ειδικούς, συνήθως, μεταξύ 3 και 7 χρόνων. Η αναγνώριση αυτής της δυσκολίας, στις περισσότερες περιπτώσεις, γίνεται ιδιαίτερα εμφανής κατά την ένταξη του παιδιού στο σχολείο. Οι αυξημένες απαιτήσεις για συγκέντρωση, οργάνωση και συμμόρφωση στους κανόνες αναδεικνύουν την πρόκληση που αντιμετωπίζει το παιδί και την ανάγκη για εξειδικευμένη προσοχή και υποστήριξη.

Η ΔΕΠ-Υ αποτελεί μία από τις πιο κοινές δυσκολίες στον τομέα της μάθησης και της συμπεριφοράς στην παιδική ηλικία. Εμφανίζεται σε περίπου 5-7% των παιδιών παγκοσμίως, και σε πολλές περιπτώσεις, τα ελλείμματα που παρουσιάζονται συνεχίζουν να επηρεάζουν τη ζωή τους καθ’όλη τη διάρκεια της εφηβείας και της ενηλικίωσής τους.

ΔΕΠ-Υ ενηλίκων

Οι επιστημονικές εκτιμήσεις για τη ΔΕΠ-Υ σε ενήλικες αναφέρουν ότι περίπου το 4% του συνολικού πληθυσμού παρουσιάζει αυτή τη διαταραχή. Πολλοί από αυτούς τους ενήλικες έχουν βιώσει τη ΔΕΠ-Υ από παιδική ηλικία, χωρίς ωστόσο να έχει αναγνωριστεί και αντιμετωπιστεί.

Συμπτώματα ΔΕΠ-Υ στα παιδιά

Στα παιδιά σχολικής ηλικίας διακρίνονται τρεις τύποι ΔΕΠ-Υ:

1.Διάσπαση προσοχής

• Αδυναμία συγκέντρωσης.
• Απόσπαση από άσχετα ερεθίσματα.
• Έλλειψη προσοχής στις λεπτομέρειες.
• Λάθη λόγω απροσεξίας.
• Δυσκολία στην ακολούθηση οδηγιών.
• Αποφυγή εργασιών που απαιτούν συστηματική πνευματική προσπάθεια.
• Απώλεια αντικειμένων.
• Έλλειψη οργάνωσης.

Ο τύπος αυτός είναι συχνός σε παιδιά σχολικής ηλικίας.

2.Υπερκινητικότητα/Παρορμητικότητα

• Δυσκολία στο να παραμείνει καθιστός.
• Κινεί συνεχώς χέρια, πόδια, ή πειράζει τους άλλους.
• Αποσπάται εύκολα από το περιβάλλον και κοιτάει συνεχώς γύρω του.
• Σηκώνεται όταν δεν επιτρέπεται.
• Εκδηλώνει υπερβολική κίνηση, τρέχοντας και σκαρφαλώνοντας.
• Απαντά πριν ολοκληρωθεί η ερώτηση.
• Μιλάει συνεχώς .
• Δυσκολεύεται να περιμένει τη σειρά του.
• Σε παιχνίδια, δεν τηρεί κανόνες.
• Διακόπτει ή ενοχλεί τους άλλους.

Ο τύπος αυτός είναι πιο συχνός σε παιδιά μικρότερης ηλικίας που παρουσιάζουν έντονη υπερκινητική και παρορμητική συμπεριφορά.

3.Συνδυασμένος τύπος

Σε αυτόν παρουσιάζεται συνδυασμός κάποιων από τα παραπάνω συμπτώματα.

Γενικά, η ποικιλία των συμπτωμάτων στη ΔΕΠ-Υ καθιστά κάθε παιδί μοναδικό. Συχνά, διαφορετικές εντάσεις συμπτωμάτων εμφανίζονται στο ίδιο παιδί εντός της ίδιας ημέρας, ακόμη και από ώρα σε ώρα.

Συμπτώματα ΔΕΠ-Υ ενηλίκων

Οι ενήλικες που αντιμετωπίζουν ΔΕΠ-Υ βιώνουν την υπερκινητικότητα ως ένα εσωτερικό συναίσθημα ανησυχίας και δυσκολίας στο να ηρεμήσουν, εκδηλώνοντας επίσης υπερβολική φλυαρία. Η απροσεξία και η παρορμητικότητα συνοδεύουν πολύ συχνά τη ζωή τους.

Οι επιπτώσεις στην εκπαίδευση, την εργασία και τις σχέσεις τους είναι σημαντικές. Εγκατάλειψη των σπουδών, απολύσεις και δυσκολίες στις σχέσεις αποτελούν συχνά την πραγματικότητά τους. Επιπλέον αντιμετωπίζουν ψυχολογικά θέματα, όπως είναι το άγχος, ενώ εκδηλώνουν χαμηλή αυτοεκτίμηση. Έχουν πτωχές οργανωτικές δεξιότητες και δυσκολεύονται στη διαχείριση τόσο των οικονομικών όσο και του χρόνου.

Θεραπεία ΔΕΠ-Υ

Η θεραπεία στοχεύει στην ανακούφιση από τα συμπτώματα και στην επίτευξη βελτίωσης της ποιότητας ζωής του παιδιού. Το σχέδιο θεραπείας συνήθως είναι εξατομικευμένο και περιλαμβάνει διάφορες προσεγγίσεις. Ανάμεσά τους συμπεριλαμβάνονται εργοθεραπεία, ειδική διαπαιδαγώγηση, ψυχοθεραπεία, συμβουλευτική γονέων και, όταν απαιτείται, κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή. Ο στόχος είναι να παρέχεται ολοκληρωμένη υποστήριξη προς το παιδί, λαμβάνοντας υπόψη τις ιδιαίτερες ανάγκες και χαρακτηριστικά του καθενός.

Συμβουλές αντιμετώπισης ΔΕΠ-Υ από τους γονείς

• Θέστε σαφή όρια και κανόνες.
• Καλό είναι να είστε ακριβείς σε αυτό που ζητάτε από το παιδί, μη δίνετε πολύπλοκες οδηγίες.
• Παιχνίδια όπως παζλ, σκάκι και άλλες δραστηριότητες που απαιτούν συγκέντρωση είναι πολύ χρήσιμα.
• Φυσικές δραστηριότητες όπως το κολύμπι και τα σπορ βοηθούν στην απελευθέρωση της ενέργειας του παιδιού.
• Επικεντρωθείτε στην επιθυμητή συμπεριφορά, όχι σε αυτή που θέλετε να σταματήσει.
• Το ωράριο του ύπνου και της διατροφής πρέπει να είναι σταθερό.
• Προσαρμόστε τις απαιτήσεις σας στις δυνατότητες του παιδιού.
• Αναθέστε του δουλειές στο σπίτι.
• Το δωμάτιο του παιδιού πρέπει να είναι οργανωμένο με συγκεκριμένες θέσεις για τα αντικείμενα.

Αγάπη και κατανόηση είναι το κλειδί για να δημιουργήσουμε ένα περιβάλλον που ενθαρρύνει την ανάπτυξη και την αυτοεκτίμηση του παιδιού.

Πηγή Εικόνας